Spin-out – co to takiego? To termin stosowany głównie w biznesie i środowisku akademickim, odnoszący się do procesów związanych z tworzeniem nowych przedsiębiorstw powstających na bazie już istniejących organizacji.
W większości przypadków nowe firmy powstają na podstawie uniwersytetów, mniejszych firm czy instytutów badawczych. W dużym skrócie można powiedzieć, że spin-out to firmy będące wynikiem skomercjalizowania innowacyjnych badań, pomysłów czy technologii zapoczątkowanych w macierzystych organizacjach. Warto podkreślić, że choć firmy spin-out powstają na bazie już istniejących działalności, to jednak ostatecznie niemal zawsze będą działały jako niezależne jednostki.
Jak funkcjonują firmy typu spin-out?
Spin-out to część wydzielona z macierzystego biznesu, będąca jednak osobnym tworem, funkcjonująca na odrębnie ustalonych zasadach. Jest to po prostu jeden z segmentów działalności firmy macierzystej, który został wysoko oceniony pod względem potencjału dalszego rozwoju. Ocena potencjału odbywa się przede wszystkim na postawie przeprowadzonej wcześniej bardzo dokładnie analizy rynkowej i finansowej.
Nowa jednostka jest całkowicie niezależnym tworem, dlatego w firmie spin-out mogą być zatrudniane nowe osoby, istnieje również możliwość przeniesienia aktywów z macierzystego przedsiębiorstwa, o ile sytuacja będzie tego wymagała. W kwestii finansowania, środki na rozwój nowej działalności mogą, ale nie muszą pochodzić z komórki macierzystej. Jest tu wiele możliwości pozyskania środków na rozwój, między innymi przez inwestycje zewnętrzne czy fundusze venture capital.
Spin-outy najczęściej stosowane są w branżach farmaceutycznych, badawczo-rozwojowych i technologicznych. To właśnie w tych obszarach tego typu firmy mają zdecydowanie najwięcej możliwości rozwoju.
Zasady zawierania umów spin-out
Wbrew pozorom umowy związane ze spin-out nie są specjalnie skomplikowane. Ich treść odnosi się do wydzielenia mniejszej jednostki z części działalności firmy. Na tej podstawie staje się ona nowym podmiotem działającym niezależnie od macierzystej organizacji. Takie umowy, choć w swojej konstrukcji nie są skomplikowane, to jednak wymagają analizowania i planowania – chodzi tu przede wszystkim o wyznaczenie obszaru, który ma największy potencjał rynkowy i może się stać dobrym spin-out.
W przypadku spin-out ważne jest też dopełnienie wszystkich formalności powiązanych z oddzieleniem nowego tworu od jego jednostki macierzystej. Wymaga to ustalenia warunków finansowych, zasad współpracy i wsparcia ze strony jednostki macierzystej oraz ustalenia podziału własności intelektualnej. Dopiero po dopracowaniu zasad działania spin-out może zostać sporządzona cała dokumentacja prawna (m.in. umowy wydzielenia, umowy o zachowaniu poufności, umowy o podziale i ochronie własności intelektualnej). Ustalenie zasad i przygotowanie dokumentacji umożliwiają uruchomienie działania firmy spin-out.
Spin-out a spin-off
Spin-out i spin-off to terminy, które używane są często zamiennie, co jest sporym błędem, choć w obu przypadkach termin dotyczy wydzielania nowych jednostek biznesowych. W obu przypadkach cel powstania jest taki sam, jednak formy te różnią się między sobą pod wieloma względami. Spin-out to nowa firma powiązana najczęściej z innowacjami czy technologiami rozwijanymi wewnątrz jednostki macierzystej. Może działać na osobnych zasadach z nowym zespołem pracowników. Natomiast spin-off jest wydzieloną częścią macierzystego biznesu, czerpiąc z niego aktywa, pasywa oraz pracowników zatrudnionych w firmie, z której się wywodzi.