Polski system prawny jest znany z dużej multicentryczności, elastyczności i zmienności. Cecha ta również jest typowa dla umów cywilnoprawnych, jakie są zawierane między pracownikiem a pracodawcą. Stąd możliwie jest sporządzanie aneksów do uprzednio zawartych umów o pracę.
Choć przepisy w tym względzie są bardzo przejrzyste, wciąż dochodzi do wielu niewłaściwie sporządzonych aneksów. Warto więc prześledzić procedurę ich odpowiedniego spisywania.
Zobacz wzór aneksu: http://www.ceo24.pl/2020/04/wzor-aneksu-do-umowy-o-prace.html
Na początku wyjaśnienie, czym tak naprawdę jest aneks do umowy o pracę.
Jest to dokument urzędowy, w którym dochodzi do modyfikacji oznaczonej, uprzednio zawartej konkretnej umowy. Aneks musi zostać spisany za obustronną zgodą pracownika i pracodawcy. Jest ich swoistym oświadczeniem woli, w którym wyrażają akceptację dla nowych postanowień. Brak tej zgody powoduje zawsze nieważność prawną takiego dokumentu.
Oprócz tego każdy aneks, by był prawnie skuteczny, musi zawierać szereg elementów obligatoryjnych. Przede wszystkim jest to oznaczenie stron, wskazanie umowy, która jest modyfikowana, opisanie nowych postanowień i klauzula dodatkowa. Ten ostatni element powinien zawierać adnotację urzędową, co w zmienianej umowie zostaje bezzmienne. Od strony technicznej pismo takie musi posiadać datę, miejscowość jego spisania, oznaczenia stron, pieczęcie firmy pracodawcy, podpisy stron. Przedsiębiorca, inicjując jego spisanie, może to zrobić w dowolnym czasie.
W polskim prawie pracy obowiązuje również zasada swobody czasowej obowiązywania aneksu do umowy o pracę. Oznacza to więc, że to strony sprawy (pracownik i pracodawca) w drodze porozumienia, ustalają, od kiedy postanowienia z aneksu zaczną być wiążące. Nie ma więc w tej kwestii narzuconych z góry przez ustawodawcę terminów zawitych. W praktyce zatrudniający sporządzają takie aneksy bardzo często. W wielu przypadkach nadużywają wręcz swoich uprawnień w tej dziedzinie. Warto więc wyraźnie wskazać, co może być przedmiotem uregulowań w drodze takiego aneksu.
Po pierwsze mogą poprzez aneks być wprowadzane modyfikacje w kwestii czasu i wymiaru pracy oraz wynagrodzenia zatrudnionego. Pismo to sporządza się wreszcie bardzo często, gdy dochodzi do awansu personelu. Wówczas dotyczy tego, na jakim, nowym stanowisku pracownik będzie zatrudniony i jak zmienią się jego dotychczasowe obowiązki. Najczęściej jednak w drodze aneksu polscy przedsiębiorcy zmieniają formę zatrudnienia, a więc umowę na czas oznaczony zmieniają na umowę na czas nieoznaczony. Wszystkie jednak te modyfikacje zawsze wymagają akceptacji ze strony pracownika, którego dotyczą.
Pamiętajmy, że przysługuje mu prawo do odmowy. Jest to bardzo szerokie i doniosłe prawnie uprawnienie pracownicze. Powołując się na nie, zatrudniony może wypowiadać posłuszeństwo zwierzchnikowi w wielu sytuacjach. Również na gruncie zmieniania umowy o pracę. Incydent taki w polskiej praktyce gospodarczej jest coraz częstszy. Zwłaszcza, gdy zmieniane warunki umowy o pracę, są niekorzystne dla zatrudnionego. To bardzo często ogranicza działania przedsiębiorców, chcących spisać aneksy.